ශ්‍රී ලංකාවේ පුවත්පත් කතාවේ ලොකු පෙරළියකට මීට දසක හතකට පෙර එක් යුග පුරුෂයෙක් අත ගැසූවේය. ඉංග්‍රීසි ලේඛකයෙකු ලෙස ජාත්‍යන්තර කීර්තියක් දිනා සිටි ඔහුට, රටට ගැළපෙන,…
‘කොවිඩ් 19’ වයිරසය ලොව පුරා හැම රටක් ම කලඹමින් විවිධ හැඩරුව ගනිමින් තවත් පැතිරෙමින් යනවා. ඒත් මඳ ඇසිල්ලක් ලැබී ඇත්තේ එන්නත්කරණය නිසා යම් තරමක පාලනයක්…
මෙවර ආර්ථික විද්‍යාව සඳහා වූ නොබෙල් ත්‍යාගය තුන් දෙනකු අතර බෙදී යනවා. එයින් අඩක් කැනඩා-ඇමරිකා ආර්ථික විද්‍යාඥයකු වූ ආචාර්ය ඩේවිඩ් කාඩ්ට මුළු ත්‍යාගයෙන් අඩකුත්, ඉතිරි…
පසුගිය ‘මල් කැකුළු’ තුළින් අපි ඔබට සාහිත්‍යය, සාමය හා භෞතික විද්‍යාව සඳහා සම්මාන ලැබූවන් පිළිබඳ විස්තර ගෙනාවා. අද විස්තර සපයන්නේ වෛද්‍ය විද්‍යාවට හා රසායන විද්‍යාවට…
පසුගිය ‘මල් කැකුළු’ තුළින් අපි ඔබට සාහිත්‍යය, සාමය හා භෞතික විද්‍යාව සඳහා සම්මාන ලැබූවන් පිළිබඳ විස්තර ගෙනාවා. ඊළඟට සටහනක් තැබුවේ වෛද්‍ය විද්‍යාවට නොබෙල් සම්මාන ලද…
ඇතැම් ජලාශවල ජලය මුළුමනින් ම පාහේ කොළ පැහැතිව පවතින අවස්ථා ඔබ කොතෙකුත් දැක තිබෙන්නට පිළිවන්. බොහෝ විට ජනාකීර්ණ පෙදෙස්වල නැතිනම් ගොවිබිම් හෝ කාර්මික පරිසරවල වැව්…
පසුගිය ‘මල් කැකුළු’ තුළින් අපි ඔබට සාහිත්‍යය, සාමය හා භෞතික විද්‍යාව සඳහා සම්මාන ලැබූවන් පිළිබඳ විස්තර ගෙනාවා. අද විස්තර සපයන්නේ වෛද්‍ය විද්‍යාවට හා රසායන විද්‍යාවට…
නොබෙල් සම්මාන සඳහා මෙවර සම්මානලාහීන් ප්‍රකාශයට පත් කරලා තියෙනවා. ඒ බව අපි ඔබට 8 වැනිදා මල්කැකුළුවලින් කීවා. මෙවර නොබෙල් සාම සම්මානය දිනූ මාරියා රේසා (Maria…
මෙවර සාහිත්‍යය සඳහා වූ නොබෙල් සම්මානය මෙවර හිමි වූයේ ටැන්සානියානු ජාතික අබ්දුල් රසාක් ගුර්නා (Abdulrazak Gurnah)ටයි. වෙනස් නොවන යටත්විජිතවාදය නිසා ඇති වූ හානිකර තත්වයන් දෙස…
ලෝකයේ ඉමහත් ගෞරවයක් දිනා ඇති නොබෙල් සම්මාන සඳහා සුදුස්සන් 8 දෙනෙක් 2021වසර සඳහා ස්වීඩනයේ නොබෙල් සම්මාන කමිටුව විසින් දැන් නම් කර තිබේ. සාහිත්‍යය, වෛද්‍ය විද්‍යාව,…
දිසාපති වික්‍රමසිංහගේ රූමත් දියණිය වූ ක්ෂාන්ති පියාණන්ගේ ප්‍රශ්නයකට පිළිතුරු දෙමින් “තාත්තා මැනවයි තෝරන කෙනකුට මම කැමති වෙන්නම්. නමුත් පළමුවෙන් ම ඔහු නිරෝගී, විකලාංග නැති, උස…
මීට අවුරුදු හැටකට ඉස්සර, අප පාසල් යන කාලේ අප වැනි ළමයින්ට දැනුම බෙදා දීම ගැන වැඩිපුර වෙහෙසුණු විශිෂ්ට ගුරුවරයෙක් සිටියේ ය. ඔහු නමින් එස්. පී.…
ඇමරිකාවේ මිචිගන්වල 6 හැවිරිදි දරුවෙක් මහ ලොකු හපන්කමක් කරලා තියෙනවා. ඒ මීට අවුරුදු 12,000කට පෙර ජීවත්ව දැනට වඳ වී ගොස් ඇති මස්ටොඩොන් (mastodon) නම් පුරාතන…
මේ 8 හැවිරිදි නිකෝලී ඔලිවීරා (Nicole Oliveira) ලෝකයේ ඉන්නා ළා බාලම තාරකා විද්‍යාඥවරියයි. ඇමරිකාවේ නාසා ආයතනය සමග සම්බන්ධ වෙමින් කටයුතු කරන අය දැනටමත් අභ්‍යනාශයේ සැරිසරන…
ඇය භාරතයේ ගීත කෝකිලාවයි. ලෝක ගායන ලෝකයේ රැජිනයි. මෙතෙක් ලොව වැඩි ම ගීත ගණනාවක් පටිගත කළ ගායිකාවයි. ලොව භාෂා වැඩි ම ගණනකින් ගී ගැයූ අසහාය…
මේ තමා ලෝකයේ පැරණිම චිත්‍ර. මේ අත් පාවලින් බිහි කළ විස්මිත චිත්‍ර පෙළක්. මේවා හමුවෙලා තියෙන්නේ ටිබෙට් සානුවෙන් (Tibetan Plateau). මේවා වසර 226,000ක් පැරණියි කියලයි…
ලෝකය පුරා ම ගුප්ත මිනිසුන් ගැන කතා තියෙනවා. හිමාලයේ ‘හිම මිනිසා’ හෙවත් ‘යෙටී’ ගැන, මෙන්ම ඇමරිකාවේ ‘බිග් ෆුට්’ නැත්නම් ‘සැස්කොච්’ වැනි යෝධයන් ගැන ඔවුන්ගේ පා…
සිනමා සක්විති ගාමිණි ෆොන්සේකා මියගොස් පසුගිය සැප්තැම්බර් 30 වැනිදාට වසර 17 පිරුණා. ඒ නිමිත්තෙන් වෘත්තීය සිනමා රංගනයට හා පොදුවේ සිනමාවට ඔහුගෙන් වු සේවය ගැන සටහනක්…
ජලය පිරවූ විදුරුවකට කොන්ඩිස් හෝ වෙන යම් සායම් කැටයක් දමා එය නිශ්චලව තබන්න. සායම් ටිකෙන් ටික ජලය පුරා විසිර යනු දැකිය හැකියි. අවර්ණ ජලය කෙමෙන්…
යම් රසායනික විපර්සාසයක් අඩු ශක්තියක් යොදා වැඩි වේගයකින් සිදු කිරීම සඳහා විද්‍යාඥයන් විසින් ඒවාට යම් බාහිර ද්‍රව්‍ය එකතු කරනු ලබනවා. එමගින් සිදු වන්නේ සාමාන්‍යයෙන් අසීරු…
ශ්‍රී ලංකාවේ ඉරණම වෙනස් කළ ශෝචනීය සිදුවීමක් මීට වසර 62කට පෙර, 1959 සැප්තැම්බර් 25 වැනිදා සිදුවුණා. අපේ රටේ සිදු වූ ප්‍රථම දේශපාලන ඝාතනය එයයි. ඊට…
කොග්ගල ප්‍රාඥයා ලෙස විරුදාවලි ලත් මාර්ටින් වික්‍රමසිංහගෙන් පසු එතුමාගේ අඩුව පිර වූ මහා ලේඛකයා ලෙස කේ. ජයතිලක හඳුන්වා දෙන්න පුලුවන්. මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ සූරීන් වගේ ම…
රජතුමා එක්ක කතාබහක යෙදී සිටියදී නස්රුදින් තමාගේ බූරුවා ගැන වර්ණනාවක් කළා. ‘රජතුමනි, මගේ බූරුවා අති දක්ෂයෙක්. මට පුලුවන් වේවි ඌට පොත් කියවන්න පුරුදු කරන්නත්’ නස්රුදින්…
ක්‍රමාකුංචනය (Peristalsis) යන වදන, විද්‍යාව හදාරන දරුවන්ට මෙය නුහුරු නුපුරුදු වදනක් නොවේ. ආහාර මාර්ගය ගැන ඉගෙන ගනිද්දි මෙය නිතර භාවිත වන වදනක්. ආහාර මාර්ගය කියන…
දැන් විද්‍යාව ගැන හදාරපු ළමයකු ලොව නැති තරම්. පාසලේ දී විද්‍යාව අමාරුයි කියලා හිතපු අය වුනත් විද්‍යාව ගැන දන්නවා. ඒත් වානිජ්‍යය කීවත්, රංගනය, සංගීතය, තාක්ෂණය…
සංචාරක ආකර්ෂණය බොහෝ විට සිදුවන්නේ රටක නෙත පිනවන, ගත සනහන. විස්මය දනවන, තැන්වලටයි. ඒ වගේ ම රටක ඓතිහාසික හා පුරාවිද්‍යාත්මක වටිනාකම් ඇති තැන් ද සංචාරක…
ගණිතයෙහි මහ පෙරළිය ඇති වූයේ බින්දුව (0) ආවාට පසුවයි. කිසිත් නැති තැන හෙවත් ශූන්‍යය හැඳින්වීමට මානව ඉතිහාසය පුරා කිසිදු ක්‍රමයක් තිබුනේ නැහැ. බින්දුව හෙවත් ශූන්‍යය…
කොළඹ සිටි ඉංග්‍රීසි ආණ්ඩුකාරයා වූ සර් රොබට් බ්‍රවුන්රිග්ගේ මෙහෙයවීම යටතේ ඉංග්‍රීසි භට සේනාංක කීපයක් සිංහලයේ අන්තිම රජු වූ ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජතුමා ජීවග්‍රහයෙන් අල්ලා ගනු…
ඇහැලේපොළ දරුවන් කෙටවීමේ සිද්ධියෙන් පසු උඩරට විසූ උස් පහත්, ලොකු කුඩා, හැම දෙනකු ම සිංහලේ අන්තිම රජු වූ ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහයන් කෙරෙහි දැඩි සේ කලකිරීමට…
කුරුල්ලන් ගැන අපි මෙතෙක් සිතා සිටි විධිය වැරදියි. කුරුලු මොළේ ගැන විස්මිත හෙළිදරවුවක් පසුගිය දා නවසීලන්තයෙන් ආවා. නවසීලන්තයේ ඕක්ලන්ඩ් විශ්ව විද්‍යාලයේ පර්යේෂකයන් පිරිසක් තමයි, මේ…